Architect en stadsplanner Mathieu Bruls heeft uitgesproken ideeën over stadsontwikkeling en de rol die Maastricht-LAB daarin speelt. Technische ontwikkelingen gaan snel, de economie en de bevolking blijven niet eeuwig groeien. Dat vraagt om andere manieren om de stad in te richten en om andere functies voor gebouwen. Mathieu vindt het jammer dat er veel ‘verstikkende’ regelgeving is en dat de rafelrandjes maar weinig overlevingskansen hebben. Niet ruimte maken, maar ruimte laten zou volgens hem het beleid moeten zijn. “Een gebouw herbestemmen is leuk, maar dat kun je ook door de straat laten oplossen.”

Door onze stadsreporter Lieke Rijkx

“Er is in toenemende mate een discrepantie tussen de eeuwigheidswaarde die stadsontwikkeling in zich draagt en de ongelofelijk grote versnelling die onze maatschappij mede door techniek ondergaat. Dat is een spanning die telt. Ik geloof niet in al die gebouwen zoals brede scholen die met veel geld worden omhangen. Dat concept gaat geen 80 jaar mee. Over 20 jaar zwerven er weer allerlei gebouwen rond met een halve functie, terwijl er al zo veel leegstand is. Ik pleit al vijftien jaar voor tijdelijke gebouwen en dat gaat er ook een keer van komen.”

Inrichting leegstand
“We zijn nog in de verste verte niet bezig met hoe de stad er straks uitziet. Het economische systeem, dat ook maar een afspraak is die we met elkaar hebben gemaakt, moet hoognodig herijkt worden. Maar dat is niemand aan het doen. Wat we wel doen en waar M-LAB een rol in speelt, is het knutselen aan een soort cyclische economie zonder dat we die zo noemen. Als een soort omgekeerde causaliteit zijn we nu leegstaande gebouwen van nieuwe functies aan het voorzien, dat is nog nooit eerder zo geweest. Tot nu toe bouwden we omdat er behoefte aan was.”

Frictie is noodzaak
Ontwikkeling begint volgens Mathieu vaak op plekken waar de belangen botsen. Maar er zijn steeds minder van die plekken. “Het wezen van een stedelijke samenleving is dat er frictie ontstaat, schuring en kritiek. Dat is waar de innovatie en de nieuwigheid ontstaat. Maar dat peuteren we steeds verder uit de stedelijke samenleving. Dan lees ik in rapporten dat er steeds meer behoefte is aan rustige woonwijken aan de rand van de stad en denk ik getverdemme. Als ik ergens zou willen wonen waar iedereen dezelfde voortuin en dezelfde Volvo heeft, verhuis is wel naar een dorp.”

Internationalisering
Een ander punt waar Mathieu zich over verbaast, is het feit dat de landsgrenzen nog steeds echte grenzen zijn. “We praten al 50 jaar over internationalisering van onze positie. Ik vind het echt belachelijk hoe weinig voortgang we daarmee kunnen maken.” Als voorbeeld noemt hij de tram naar Hasselt, die wat hem betreft veel beter doorgetrokken kan worden naar Luik. “Daar is men al jaren doende met een nieuwe tramlijn vanuit Seraing, via station Guillemins naar station Bressoux!” In Wallonië zit volgens Mathieu veel potentieel, nieuw kooppubliek. “Het is schokkend dat ons bestuur daar niet mee bezig is. Slecht die grenzen naar ons buitenland! Zorg dat we aansluiting vinden bij onze buurlanden. Ik bouw niet met het grootste gemak in Duitsland en België, ik heb vooral nadeel van de grens.” Als we het even later over het potentieel van onze regio hebben, stelt Mathieu hardop de vraag waarom we onze kinderen eigenlijk niet vanaf de kleuterschool viertalig opvoeden.